Senin, 28 Oktober 2013

Khutbah Jumat Bahasa Jawa, 25 Oktober 2013



الحمد لله الذي رفع من أراد به خيرا بالعلم والإيمان ، وخذل المعرضين عن الهدى وعرضهم لكل هلاك وهوان . وأشهد أن لا إله إلا الله وحده لا شريك له ، الكريم المنان ، وأشهد أن محمدا عبده ورسوله الذي كمل الله له الفضائل والحسن والإحسان ، اللهم صل وسلم على محمد وعلى آله وأصحابه والتابعين لهم مدى الزمان . أما بعد، فياأيها المسلمون أوصيكم وإياي بتقوى الله عز وجل والتَّمَسُّكِ بهذا الدِّين تَمَسُّكًا قَوِيًّا. فقال الله تعالى في كتابه الكريم، أعوذ بالله من الشيطان الرجيم “يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آَمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ حَقَّ تُقَاتِهِ وَلَا تَمُوتُنَّ إِلَّا وَأَنْتُمْ مُسْلِمُونَ
Para rawuh sidang jumat ingkang berbahagia
Mangga kita tansah ningkatan pengabdian kita dumateng Allah subhanahu wataala sarana taqwa ingkang sak leres-leresipun. Inggih punika nglampahi perintah lan nebihi laranganipun kanti ilmu ingkang dipun warisaken para Nabi dumateng para ulama kanthi dasaring iman dumateng Allah SWT.

Para rawuh ingkang minulya…..
Allah Ta’ala sampun paring dawuh dateng al-Quran Surat al-Saffat ayat 20-26 ingkang surasanipun :
هَذَا يَوْمُ الْفَصْلِ الَّذِي كُنْتُمْ بِهِ تُكَذِّبُونَ (21) احْشُرُوا الَّذِينَ ظَلَمُوا وَأَزْوَاجَهُمْ وَمَا كَانُوا يَعْبُدُونَ (22) مِنْ دُونِ اللَّهِ فَاهْدُوهُمْ إِلَى صِرَاطِ الْجَحِيمِ (23) وَقِفُوهُمْ إِنَّهُمْ مَسْئُولُونَ (24) مَا لَكُمْ لَا تَنَاصَرُونَ (25) بَلْ هُمُ الْيَوْمَ مُسْتَسْلِمُونَ (26)
Artosipun :
Ikilah dina keputusan kang sira garahake. (lan malaikat den perintahake),”kumpulno wong-wong kang nganiaya lan kanca-kancane lan sesembahan kang sak liyane Allah, mangka nuduhaken sira marang dalane neraka. Lan mandekake sira marang slirane setuhune deweke bakal ditakoni. Lan ditakoni deweke,”Piye sliramu ora pada tulung-tinulung ?. Tetapine ingdalem dina iku wong-wong kang pada aniaya tansah pasrah”.
Para rawuh ingkang minulya…..
Ingdalem setunggal wekdal ayat punika dipun waos kaliyan Umar bin Abdul Aziz. Umar bin Abdul Aziz menika salah setunggaling khalifah saking Bani Abbasiyah. Penjenenganipun namung anggadahi umur 40 tahun. Lan memerintah namung kalih tahun inggih punika tahun 99-101 Hijriyah. Ingdalem wekdal sak antawis bade ngleksanaaken salat Isya’, panjenenganipun maos ayat kasebat. Penjenenganipun tansah mangsuli wontenipun makna saking ayat punika ingdalem maksud lan tujuanipun mangertosi makna tanggungjawabipun dateng masyarakat. Awit saking agengipun tanggungjawab dateng masyarakat ingkang bakal dipun suwun ingdalem nalika sowan dateng ngarsa Allah SWT.
Para rawuh ingkang minulya…..
Ajaran Islam sampun paring paugeran wontenipun perihal tanggungjawab dateng pribadi utawi pemimpin masyarakat, negari, lan kelompok-kelompok. Salah setunggaling hadis ingkang dipun riwayataken kalian Ibnu Umar paring ikhbar ingkang surasanipun :”Rasulullah dawuh,”Elingo, saben-saben saka sliramu kabeh iku angon lan bakal ditakoni saking pendereke. Penguasa kang angon rakyate bakan ditakoni perihal rakyate. Wong lanang iku dadi pengarep keluargane lan bakal den takoni ingdalem perihal keluargane. Wong wadon iku dadi pengarep ingdalem ngrupaka omah, banda lanange lan anak, lan bakal den takoni ingdalem perihal open-openane. Budak iku ngrupaka banda tuane lan bakal ditakoni ingdalem perihal bandane tuane. Saben-saben saking sliramu iku pengarep lan bakal ditakoni ingdalem saben-saben urusane”.
Hadis menika paring pangertosan mbok bilih urusan samubarang ingkang wonten dateng alam dunya menika. Jer mboten wonten panggenan ingkang mboten katatrapan pertanggungjawaban - ingdalem penganggep kathah tiyang ingkang anggadahi penyana mbok bilih perkara ingkang mboten wonten ketetapanipun agami lajeng mboten wonten pertanggungjawabanipun.
Para rawuh ingkang minulya…..
Ingdalem wekdal sanes rucahipun pinemu menika mboten sanes namung mbuntu pinemunipun manungsa. Ateges wontenipun tiyang ingkang namung nganggep mbok bilih ingkang dipun wastani perilaku kotor menika namung terbatas ingkang wonten dateng al-Quran kemawon. Selajengipun sak jabanipun menika dipun anggep panggenan ingkang mboten bakal dipun pertanggungjawabaken ing ngarsanipun Allah SWT. Ingdalem Surat al-Maun ingkang surasanipun,
أَرَأَيْتَ الَّذِي يُكَذِّبُ بِالدِّينِ (1) فَذَلِكَ الَّذِي يَدُعُّ الْيَتِيمَ (2) وَلَا يَحُضُّ عَلَى طَعَامِ الْمِسْكِينِ (3) فَوَيْلٌ لِلْمُصَلِّينَ (4) الَّذِينَ هُمْ عَنْ صَلَاتِهِمْ سَاهُونَ (5) الَّذِينَ هُمْ يُرَاءُونَ (6) وَيَمْنَعُونَ الْمَاعُونَ (7)
Ingkang makno ungkulipun inggih punika, sapa wae kang ora merduli anak yatim, ora aweh panganan marang wong–wong kang pada melarat, nglakoni salat kelawan ora ngerteni sejatine, wong kang pamer lan medit iku diarani wong kang nggarahake agama. Perilaku nggarahake agama yekti dados perkawis ingkang ala.
Ingdalem kasat mripat dipun wastani nyandang agami, ananging sejatosipun saweg bade ngrobohaken agami.
Mbok bilih makna ala dipun maknani terbatas saking surat al-Maun menika yekti perilaku sejenis lan sejajar saking makna ala kala wau mboten katratapan makna ala babar pisan. Ingdalem contoh wonten tiyang sampun ngleksanaaken santunan anak yatim, paring sadaqah panganan dateng tiyang sanes, ngeleksanaaken salat jamaah. Ananging ingdalem wekdal sanes perilaku koruptif tansah dipun tindaaken, nglampahi tumindak diskriminatif sarana ambedaaken perlakuan dateng kelompok. Mbok bilih kelompokipun tansah dipun kira-kiraken lan dipun uri-uri. Ananging kelompok lintu ingkang wonten dateng jabane mboten nampi perlakuan ingkang sami ingdalem urusan kemasyarakatan, birokrasi, administrasi lan sanes-sanesipun. Langkung-langkung wonten tiyang ingkang memanipulasi data jumlah satuan-satuan barang lan keanggotaan ingdalem kawontenan nambahi warna diskriminasi menika.
Para rawuh ingkang minulya…..
Cara pikir lan tumindak menika dados cara ingkang kuna lan klasik ingdalem kawontenan zaman modern. Perilaku koruptif, manipulasi, diskriminasi kelompok lan penyalahgunaan wewenang menika sakwangsulipun dados perilaku ingkang subur dateng kalangan kita. Langkung-langkung dipun beneraken kalian cara pikir ingkang kuna kala wau. Inggih punika dipun pahami mbok bilih sedaya ingkang mboten pertela adeg-adeg hukum lan kawontenanipun lajeng dipun anggep mboten larangan. Dipun tambah mbok bilih perilaku kotor wau sampun dipun lampahi mataun-taun sarana kebiasaan ingkang berurat akar dateng penggalih lan pinemunipun. Mbok bilih kita mboten saged ngowahi cara menggalih punika, saestu agama wonten dateng keadaan gawat lan kritis. Ateges perilaku kotor kala wau dipun terima lan ingdalem kaya-kaya mboten wonten kait lan sesambunganipun kalian ajaran agama. Kaya-kaya agama namung ajaran ingkang wonten dateng zamanipun kanjeng Nabi kemawon. Sak jabanipun mboten dipun ubo-rampi dados agama malih. Tamtu menika cara berpikir kuna lan usang indalem kawontenan zaman modern ingkang kedah dipun isi kalian kejujuran lan tanggungjawab kala wau.
Para rawuh ingkang minulya…..
Mbok bilih kawontenan menika dumadi dateng sak ubenganipun lingkungan kita, sak estu kedah waspada wontenipun pengikisan nilai-nilai keimanan dateng manah kita sedaya. Menika ingkang dipun wastani masyarakat zalim. Inggih punika kawontenan masyarakat ingkang mboten migunaaken tata krama masyarakat ingkang dipun ridani Allah SWT. Ingdalem kawontenan sanes kerusakan-kerusakan masyarakat lan bangsa dipun wiwiti wontenipun perilaku ingkang ethok-ethok mboten mangertosi. Awit Gusti Allah tansah Maha Pirsa lan Ngudaweni.
Para rawuh ingkang minulya…..
Mugi-mugi  kita sedaya tansah dipun reksa saking wontenipun gejala rusakipun masyarakat kala wau.
وَلَا تَحْسَبَنَّ اللَّهَ غَافِلًا عَمَّا يَعْمَلُ الظَّالِمُونَ إِنَّمَا يُؤَخِّرُهُمْ لِيَوْمٍ تَشْخَصُ فِيهِ الْأَبْصَارُ
بارك الله لى ولكم فى القرآن العظيم ونفعنى واياكم بما فيه من الايات والذكر الحكيم وتقبل الله منى ومنكم تلاوته انه هو السميع العليم************.
الحَمْدُ ِللهِ الَّذِى تَتِمُّ الصَّالِحَاتِ، وَأَشْهَدُ أَنْ لا إِلهَ إِلا اللهُ وَحْدَهُ لا شَرِيْكَ لَهُ وَأَشْهَدُ أَنَّ سَيِّدَنَا مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُوْلُهُ، اللّهُمَّ صَلِّ وَسَلِّمْ عَلى عَبْدِكَ وَرَسُوْلِكَ مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِهِ وَصَحْبِهِ أَجْمَعِيْنَ
أَمَّا بَعْدُ فَيَا أَيُّهَا المُؤْمِنُوْنَ اتَّقُوْا اللهَ أُوْصِيْكُمْ وَإِيَّايَ بِتَقْوَى اللهِ وَطَاعَتِهِ فَقَدْ فَازَ المُتَّقُوْنَ
قال الله تعالى : إِذَا جَآءَ نَصْرُ اللهِ وَالفَتْحُ وَرَأَيْتَ النَّاسَ يَدْخُلُوْنَ فِى دِيْنِ اللهِ أَفْوَاجًا فَسَبِّحْ ِبحَمْدِ رَبِّكَ وَاسْتَغْفِرْهُ إِنَّهُ كَانَ تَوَّابًا..........................................................................
إِنَّ اللهَ وَمَلائِكَتَهُ يُصَلُّوْنَ عَلَى النَّبِيِّ يَاأَيُّهَااَّلذِيْنَ آمَنُوْ ا صَلُّوْا عَلَيْهِ وَسَلِّمُوْا تَسْلِيْمًا اللّهُمَّ صَلِّ عَلَى سَيِّدِنَا مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِ سَيِّدِنَا مُحَمَّدٍ كَمَا صَلَّيْتَ عَلَى سَيِّدِنَا إِبْرَاهِيْمَ وعلى آلِ سَيِّدِنَا إِبْرَاهِيْمَ وَبَارِكْ عَلَى سَيِّدِنَا مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِ سَيِّدِنَا مُحَمَّدٍ كَمَا بَارَكْتَ عَلَى سَيِّدِنَا إِبْرَاهِيْمَ وَعَلَى آلِ سَيِّدِنَا إِبْرَاهِيْمَ فِي العَالَمِيْنَ إِنَّكَ حَمِيْدٌ َجِيْدٌ.
اللّهُمَّ اغْفِرْ لِلْمُسْلِمِيْنَ وَالمُسْلِمَاتِ وَالمُؤْمِنِيْنَ وَالمُؤْمِنَاتِ الأحْيَاءِ مِنْهُمْ وَالأمْوَاتِ إِنَّكَ سَمِيْعٌ قَرِيْبٌ مُجِيْبُ الدَّعَوَاتِ وَقَاضِيْ الحَاجَاتِ وَأَلِّفْ بَيْنَ قُلُوْبِهِمْ وَأَصْلِحْ ذَاتَ بَيْنِهِمْ وَانْصُرْهُمْ عَلَى عَدُوِّكَ وَعَدُوِّهِمْ، اللّهُمَّ لا تُسَلِّطْ عَلَيْنَا مَنْ لايَخَافُكَ وَلا يَرْحَمُنَا، اللّهُمَّ انْصُرِ المُجَاهِدِيْنَ الَّذِيْنَ يُجَاهِدُوْنَ فِي سَبِيْلِكَ فِي كُلِّ زَمَانٍ وَمَكَانٍ، اللّهُمَّ انْصُرْ مَنْ نَصَرَ دِيْنَكَ وَاخْذُلْ مَنْ خَذَلَ دِيْنَكَ، اللّهُمَّ أَعِزَّ الإسْلامَ وَالمُسْلِمِيْنَ وَأَذِّلَّ الشِّرْكَ وَالمُشْرِكِيْنَ وَدَمِّرْ أَعْدَاءَ الدِّيْنِ وَانْصُرْ عِبَادَكَ المُؤْمِنِيْنَ، رَبَّنَا لاتُزِغْ قُلُوْبَنَا بَعْدَ إِذْ هَدَيْتَنَا وَهَبْ لَنَا مِنْ لَدُنْكَ رَحْمَةً إِنَّكَ أَنْتَ الوَهَّاب رَبَّنَا آتِنَا فِي الدُّنْيَا حَسَنَةً وَفِي الآخِرَةِ حَسَنَةً وَقِنَا عَذَاب النَّاَر.........................................................................
عِبَادَ اللهِ ! إِنَّ اللهَ يَأْمُرُ بِالعَدْلِ وَالإ حْسَانِ وَاِيْتَآءِ ذِيْ القُرْبَى وَيَنْهَى عَنِ الفَحْشَاءِ وَالمُنْكَرِ وَالبَغْيِ يَعِظُكُمْ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُوْنَ فَاذْكُرُوْا اللهَ العَظِيْمَ يَذْكُرْكُمْ وَاشْكُرُوْا عَلَى نِعَمِهِ يَزِدْكُمْ وَاسْأَلُوْهُ مِنْ فَضْلِهِ يُعْطِكَمْ وَلَذِكْرُ اللهِ اكْبرَ..

Dialog Jumat, Radar Kediri, 1 Nopember 2013


Amal Pemimpin Yang Dzalim

Assalamu’alaikum Wr. Wb.
Apakah benar jika pemimpin yang dzalim kepada masyarakatnya, kelak amal kebaikannya diberikan kepada yang dizalimi ? Jika tidak tentu pemimpin yang sekarang akan berbuat zalim kepada masyarakatnya karena itu hal biasa. Terima kasih.
(Yanto, Nganjuk, 085649237xxx)
Jawaban :
Saudara Yanto yang berbahagia, secara prinsip pemimpin akan dimintai pertanggungjawabannya sesuai dengan hadis yang diriwayatkan oleh Ibnu Umar bahwasanya Rasulullah bersabda,”Ingatlah, masing-masing dari kamu adalah pemimpin dan masing-masing dari kamu akan dimintai pertanggungjawaban dari yang dipimpin. Seorang penguasa yang memimpin rakyatnya akan dimintai pertanggungjawaban tentang rakyatnya. Seorang laki-laki adalah pemimpin bagi keluarganya dan akan dimintai pertanggungjawaban atas mereka. Seorang perempuan adalah penjaga rumah suaminya dan anaknya dan dia akan dimintai pertanggungjawaban atas mereka. Seorang budak adalah penjaga harta majikannya dan akan dimintai pertanggungjawaban atas harta tersebut. Masing-masing dari kamu adalah pemimpin dan akan dimintai pertanggungjawaban atas mereka”. 
Atas dasar hadis di atas semua orang juga akan dimintai pertanggungjawaban atas apa yang menjadi peran dan tugasnya di muka bumi ini. Demikian juga dalam lingkup kepemimpinan yang lebih bersifat luas seperti kepala daerah maupun kepala negara dalam pengertian politik akan dimintai pertanggungjawaban sesuai dengan kapasitas masing-masing.  Secara lebih spesifik, pertanggungjawaban penguasa zalim digambarkan al-Quran sebagaimana dalam surat al-Saffat ayat 20-26 yang artinya :” Inilah hari keputusan yang selalu kamu dustakan. Kepada malaikat diperintahkan,”Kumpulkanlah orang-orang yang zalim beserta teman sejawat mereka dan sembahan-sembahan yang mereka sembah selain Allah, maka tunjukkanlah mereka jalan ke neraka.  Dan tahanlah mereka (di tempat pemberhentian) karena sesungguhnya merea akan ditanya, “Mengapa kamu tidak tolong menolong ?”. Bahkan mereka pada hari itu menyerah diri”.
Jelasnya, semua pemimpin publik akan dimintai pertanggungjawaban sesuai dengan kinerjanya masing-masing. Tidak ada kata bebas di dalam ruang keberagamaan seseorang terkait dengan perbuatan yang merugikan orang lain baik dalam skala besar kecil semisal pemiskinan kepada kelompok tertentu, diskriminasi perlakuan dalam pemerolehan hak, korupsi, maupun penyalahgunaan wewenang dan jabatan. Dalam kategori hubungan antara penguasa dan rakyat, maka kezaliman ini masuk dalam kategori ketiga yakni berbuat zalim kepada orang lain (dzulmul insan ila ghairihi) di samping terdapat dua kategori lain yakni berbuat zalim kepada Tuhan (dzulmul insan lirabbih) dan berbuat zalim kepada dirinya sendiri  (dzulmul insan nafsahu). Semuanya tentu harus dipertanggungjawabkan.  
Secara operasional Allah telah menggambarkan tata cara memberi balasan atas perilaku aniaya. Sebagaimana terdapat dalam hadis yang diriwayatkan oleh Imam Bukhari dengan pentahapan sebagai berikut. Pertama,  kezaliman yang berhubungan dengan orang lain dapat diselesaikan dengan meminta maaf. Kedua, bila tidak didapati permintaan maaf maka kebaikan orang atau pihak yang menzalimi diberikan kepada orang yang dizalimi. Ketiga, bila tahap kedua tidak dapat dipenuhi maka dosa-dosa orang yang dizalimi diberikan kepada orang yang menzalimi. Karena itu, realisasi atas hukuman bagi orang yang berbuat aniaya adalah niscaya sebagaimana firman Allah dalam surat Ibrahim ayat 42-43 yang artinya : Dan janganlah sekali-kali kamu (Muhammad) mengira, bahwa Allah lalai dari apa yang diperbuat oleh orang-orang yang zalim. Sesungguhnya Allah memberi tangguh kepada mereka sampai hari yang pada waktu itu mata (mereka) terbelalak”. Wallahu a’lam bi al-Shawab.
Zayad Abd. Rahman, MHI, dosen Syariah STAIN Kediri.